Peter Kuipers Munneke
Assistant professor in Glaciology

About me

I am an assistant professor in the field of glaciology and polar meteorology at the Institute for Marine and Atmospheric research Utrecht (IMAU), part of Utrecht University, The Netherlands. I'm active on Mastodon.

Featured paper: Firn review paper

We study firn because it contains clues about past climate, because it modifies meltwater runoff into the ocean, and because it can help us to measure ice-sheet mass change from space using satellites. After a lot of hard work, an overview paper on firn is out!

Blue ice in Antarctica

Using a spectral unmixing technique, we map daily fractions of blue-ice area over Antarctica for the 22-year period since 2000, using the full available MODIS archive. This FABIAN product is published in Remote Sensing of Environment.

Expeditie Weerklank

Afgelopen maanden trad ik met toppianist Ralph van Raat op met ons theaterprogramma Expeditie Weerklank. We namen je mee naar de duizelingwekkende wereld vol natuurkunde die schuilgaat achter het weer, en vertelden alles over regenbogen, bliksemschichten, hagelstenen en lagedrukgebieden. Ralph van Raat omlijstte dit wervelende programma met prachtige bijpassende stukken van onder andere Tsjaikovski, Liszt, Debussy, Berio en Sciarrino. Een teaser van dit programma was te zien op tv bij Podium Klassiek (vanaf 14'05).

Speeldata
24 sep 2023 De Philharmonie, Haarlem
5 okt 2023 Parkstad Limburg Theater, Heerlen
19 nov 2023 Schouwburg Het Park, Hoorn
29 nov 2023 TivoliVredenburg, Utrecht
7 dec 2023 Stadsgehoorzaal, Leiden
1 feb 2024 Muziekcentrum, Enschede
2 feb 2024 De Vereeniging, Nijmegen

Speellijst
Tsjaikovski Juni/Barcarolle (uit De Seizoenen)
Pinkham Diamonds in the mud (for Ralph van Raat)
Liszt Nuages Gris
Berio Luftklavier
Debussy Quelques aspects de Nous n'irons plus au bois (uit Images Oubliés)
Sciarrino Sonate II
Franssens Winter Child



Wetenschapscolumns NRC

Iedere 5 weken schrijf ik een column voor de wetenschapsbijlage van NRC Handelsblad. Daar schrijf ik over weer, klimaat en leefomgeving. Lees bijvoorbeeld:

Alle columns vind je hier verzameld.


Alles smelt

In 2021 verscheen Alles Smelt, het boek over ijskappen en gletsjers dat ik schreef met journalist Martijn van Calmthout. Weinig gebieden zijn zo magistraal als de ijskappen en gletsjers van de planeet aarde, weinig is zo spannend als het onderzoek ervan. Maar weinig gebieden zijn zo kwetsbaar ook. En de wereld van de ijs verandert razendsnel. In Alles Smelt laten Peter Kuipers Munneke en Martijn van Calmthout zien dat het grote smelten inmiddels in begonnen, en waar dat toe zal leiden. Niet alleen verdwijnen unieke landschappen vol eindeloze sneeuw en kilometers dik ijs, het smeltwater laat wereldwijd de zeespiegel in een ongekend tempo stijgen. Op termijn kan daar geen kustverdediging tegenop.

Nieuw onderzoek laat ook zien dat het nog niet te laat is. Door snel te stoppen met de uitstoot van broeikasgassen is een deel van het ijs te redden en een ongekende catastrofe te voorkomen. De wereld van het ijs is de ultieme graadmeter geworden voor onze omgang met de aarde.

Alles Smelt is aan verhaal over onderzoek, ontdekking én overleving, en biedt inkijkjes in het fascinerende veldwerk van Peter Kuipers Munneke op Antarctica en Groenland.

Uitgeverij Lias, 2021. ISBN 9789088031199, 208 pagina's. Bestel hier!

De weerchallenge

Een project dat ik opzette met Studium Generale Utrecht, over weerfenomenen, waarneming in de wetenschap, en ter ere van de 50e sterfdag van Marcel Minnaert, de auteur van het beroemde Natuurkunde van 't vrije veld. De hele maand oktober 2020 konden deelnemers weerfoto's insturen. Ook maakte ik twintig uitlegvideo's over weerfenomenen die je uitgelezen in de herfst kunt zien.

Counting eskimo words for snow

Tussen 2018 en 2020 speelde ik het theaterprogramma Counting Eskimo Words for Snow, met Ralph van Raat, Nederlands toppianist gespecialiseerd in hedendaagse pianomuziek.

Counting Eskimo Words for Snow brengt poolwetenschap en moderne pianomuziek samen, en vertelt alles over gletsjers, ijstijden, sneeuwvlokken en toendra. De naam van de show komt van een soundscape van de Nederlandse componist Anthony Fiumara, waarbij hij gebruik maakt van geluiden uit het Arctisch gebied. Een deel van deze soundscape is omgezet naar een compositie voor geluidsopname en piano. Door cameraman Ruben Kocx is er een prachtige beeldmontage onder gemaakt, met video van mijn reizen naar Spitsbergen in 2015 en 2017:

Speellijst
Debussy Des pas sur lag neige (uit Préludes I)
Boulez Tweede pianosonate, deel 3
Ligeti Arc-en-ciel
Tanaka Crystalline II
Adams Nunataks
Debussy Ce qu'a vue le vent d'ouest (uit Préludes I)
Fiumara Counting eskimo words for snow
Tanaka Water Dance, deel 2

Podcast De Weerman

Tussen 2019 en 2021 presenteerde ik samen met Fleur Wallenburg de 30-delige podcast De Weerman, over alles dat je altijd al wilde weten over het weer. Verdeeld over drie seizoenen bespreken we de meest uiteenlopende aspected over het weer, van tornado's van vroeger tot de weersverwachting van de toekomst. Alle afleveringen vind je hier.