51. Metingen aan een Boilertje

Door twee weken meten aan onze boiler blijkt dat het wel mogelijk is om energie te besparen (ca. 30€ per jaar) met een schakelklok.

Inleiding en Onderzoeksvragen

Aanleiding voor de metingen was het bericht dat Eneco geld gaat vragen voor teruglevering. Een close-in boiler verbruikt best veel stroom en het is goed, die stroom te gebruiken op momenten dat de stroom goedkoop en het stroomnet niet overbelast is. Wat ik wil weten is:
  1. Hoeveel energie gebruikt de close-in boiler?
  2. Verbruikt de boiler minder als je alleen 's middags opwarmt?
  3. Lever je comfort/gemak in als je alleen 's middags opwarmt?
  4. Kun je het gebruik uit de zonnepanelen halen?
Mijn boiler is een 10 liter Daalderop close-in boiler uit 1998, vermogen 2kW, die in de stand 65 graden staat. Met een verbruiksmeter meet ik eerst, als nulmeting, de verbruikte energie gedurende 1 week. Dan stellen we een schakelklok in om alleen op te warmen tussen 16 en 17 uur, en meten opnieuw het gebruik in een week.

Theorie: Waterverbruik en Standsverlies

Het vermogen van de boiler is nauwelijks van invloed op het verbruik; water verwarmen op een lager pitje kost wel meer tijd, maar niet meer of minder energie. De thermostaat van de boiler houdt het binnenin op een constante temperatuur (65 graden) en die binnenkant koelt door twee dingen af:
  1. Verbruik van water: Een liter water opwarmen kost ongeveer 58Wh (instroom van 15 graden, uitstroom van 65 graden, warmtecapaciteit 4200 J/K.kg).
  2. Standsverlies: De boiler geeft doorlopend warmte aan zijn omgeving. Standsverlies kun je beperken door de boiler te isoleren, bv. met buisisolatie op de beginstukjes van de slangen. Het standsverlies is ook kleiner als de boiler van binnen koeler is, maar vanwege bacteriën kun je hem beter niet lager dan 55 graden zetten.
Zelfenergiebesparen geeft 20W als voorbeeld voor standsverlies (dus 1/2 kWh per dag) en 560kWh per jaar totaal (da's anderhalf per dag, hiervoor zou je ongeveer 17 liter water per dag moeten tappen).

Hoe beperkt de klok het standsverlies? Wij gebruiken bijna alleen 's avonds warmwater. Door alleen 's middags op te warmen, blijft de boiler tot de volgende middag wat koeler en is het standsverlies kleiner. Belangrijk is dus, om niet op te laten warmen op de tijd dat je water wilt verbruiken of dat het op is, maar juist alleen vlak voor de verbruikspiek.

Uitvoering

Het begint al goed, het stopcontact zit zo weggewerkt achter buizen en pijpen dat de verbruiksmeter niet past. Even een verdeeldoos ophangen met tierips (foto rechts), meter erin, klaar, en is wel mooi makkelijk af te lezen zo.

De meter is geplaatst op dinsdagmorgen 12 maart 2024 om 10 uur en de meterstand (verbruikte kWh) stond toen op 0.000. Op dinsdagmorgen 19 maart stond de meter op 3.624, een gemiddeld dagelijks gebruik van 518Wh.

Als het standsverlies inderdaad 20W is, kost dat al dagelijks 480Wh en gebruiken we minder dan 1 liter warm water per dag! Het lijkt dus dat ons standsverlies flink lager is dan de 20W die ZelfEnergieBesparen als voorbeeld geeft.

Om geen last te hebben van overgangseffecten, meten we de tweede week van woensdag tot woensdag. De stand neemt toe van 3.789 naar 5.820 dus het verbruik is totaal 2.031, gemiddeld 290Wh per dag. (Als we de zaterdag niet meetellen, vanwege het schoonmaken op vrijdag, zelfs maar 256 per dag.)

Resultaten, Discussie en Conclusies

Een schakelklok op de boiler levert (in ons huishouden) een besparing op van 200 à 250Wh per dag, zeg jaarlijks 80kWh of circa €30. Een onzekerheid in de meting is natuurlijk variatie in het watergebruik. De besparing is ook erg bepaald door ons gebruikspatroon (gebruik warmwater in de avond, geen probleem als het 's ochtends lauw is, opwarmen in de middag).

Niet alleen bespaart de klok op het totale verbruik, ook wordt het verbruik verplaatst naar tijden dat we zelf opwekken. Helaas komt een 2000W piek van 20 minuten maar voor een klein deel uit de zonnepanelen. Het vermogen van de boiler (2000W) is veel hoger dan van onze panelen; we zouden meer eigen stroom verbruiken met een 400W boiler die tussen 15 tot 17 uur opwarmt. Een nog betere match met zonne-energie krijg je natuurlijk als je de boiler niet (alleen) tijdgestuurd, maar echt zongestuurd maakt.

Volgens ZelfEnergieBesparen maakt een klok geen verschil in gebruik, maar daar is geen rekening gehouden met verminderd standsverlies. Een mechanische schakelklok uit de bouwmarkt gebruikt zelf ongeveer 150Wh per week, dat is veel minder dan de besparing, maar mijn klokken gebruiken met een condensator maar 8 Wh per week.

Andere energie-onderzoekjes



Gerard Tel.